Đặc sản Thú rừng

Lương Sơn và Xuân Mai là hai “thủ phủ” nổi tiếng cả nước về số lượng quán thú rừng...

Dọc tuyến Láng - Hoà Lạc mới mấy năm nay thông xe nối Hà Nội với các tỉnh miền núi Tây Bắc và các khu du lịch Ba Vì, rồi dọc quốc lộ 6, các vùng giáp ranh với các khu rừng Ba Vì, Lương Sơn, Kỳ Sơn, Đà Bắc, mọc lên như nấm các quán đặc sản thú rừng.

“Thủ phủ hoang dã”

Mười một giờ trưa trước tất niên một tuần, chúng tôi có mặt ở Xuân Mai, nơi có đến hàng chục quán ăn trưng biển “Đặc sản thú rừng” san sát. Đang vào bữa nên có khá nhiều xe ô tô biển Hà Nội. Nhiều thực khách ăn uống xong mặt mũi đỏ gay, đỏ tía, quay sang chọn mua rượu cần và rượu mật gấu. Mùi xào nấu, nướng, rán, bốc rát cả mặt.

Khu bếp của quán T.L có gần chục lồng sắt nhét đầy thú. Nhím đang xù lông dựng đứng. Gà rừng đứng lo xo. Vài cầy hương, cầy vằn nép mình run rẩy. Góc sân, một đám thợ nhanh nhẹn nhổ lông, xả thịt. Thú rừng khi về những chiếc quán như thế này ít khi sống qua nổi hôm sau. Chỉ đến chiều tối là các “đại gia” ở Hà Nội lên nhậu sạch. Tại quán T.L nơi tôi ngẫu nhiên rẽ vào, mỗi ngày có cả trăm thực khách. Có ngày tiếp tới vài đoàn tham quan, hội họp. Ai cũng muốn gọi những thứ đặc sản nhất, “rừng” nhất.

Hôm chúng tôi lên, chỉ có cầy hương, gà rừng, nhím, chim, lợn rừng, cầy vòi mốc, cầy hương. Theo chủ quán, thú rừng bây giờ không dồi dào như ngày xưa nữa. Nhiều khi muốn ăn thịt lợn rừng, thịt cầy, thực khách phải điện trước như “búc” (book) vé máy bay. Nếu thợ săn mang đến, chủ quán mới điện cho thực khách đến nhậu.

Mấy năm trước, ba bốn chục ngàn là có một đĩa thú rừng. Bây giờ, một đĩa ấy lên bảy tám chục ngàn. Thế mà nhiều khi tìm mãi không có. Có lúc chén phải thú rừng dởm. Một anh kiểm lâm ở huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La, nói: “Muốn biết rừng còn nhiều thú hay không, cứ vào những quán nhậu ở gần đó biết ngay”.

Một tấm biển che gần kín lề quốc lộ 6 ghi: “Nhà hàng T.T, đặc sản miền núi”. Bên cạnh là mũi tên chỉ vào một ngõ sâu. Một đàn ông tự giới thiệu mình là đầu bếp. Làm xong các món ăn, anh bảo phải nghỉ tay dạo chơi vì chặt thịt mỏi rã rời. Tự nhận là hướng dẫn viên du lịch, tôi nói thường đưa khách nước ngoài lên Tây Bắc chơi và khi qua đây lại đưa họ vào thưởng thức món thịt thú rừng tại các quán V.Đ, L.H. Ông ta vồ lấy tôi: “Thế thì lần sau anh hãy đưa vào quán chúng tôi. Đảm bảo trước với anh thịt ở đây hoang dã trăm phần trăm. Lại rẻ hơn trên đó. Trên đó, đa đa mà các anh ăn thật ra là chim cút hoặc bồ câu. Còn treo cầy hương, hoẵng, dúi, phần lớn là “đồ tủ” từ hai ba hôm trước”.

Thấy chưa tin, ông dẫn tôi vào một ngôi nhà cấp bốn tách biệt với khu nhà hàng: “Anh vào đây tôi cho xem thú rừng xịn. Nhốt thú bên này, khi nào cần thịt mới bắt sang. Tránh kiểm lâm ấy mà”…

Thợ săn nhiều hơn thú

Trước đây, người Mường, Dao, Tày ở huyện Đà Bắc khi săn được thú thường chỉ đem mổ lấy thịt để góp phần cải thiện bữa ăn. Săn thú khá vất vả. Tiện buổi làm nương bắt gặp, bà con mới đánh bẫy. Thế nhưng, kể từ khi tại vùng này bắt đầu xuất hiện hàng trăm lái buôn săn lùng thú rừng để cung cấp cho các nhà hàng đặc sản, săn bắn động vật hoang dã mới trở thành phong trào như hiện nay. Các khu rừng Đà Bắc, Lương Sơn, Kỳ Sơn (Hoà Bình), Ba Vì (Hà Tây), lúc nào cũng có hàng trăm bẫy giăng mắc khắp nơi. Thợ săn, thợ đào dúi lần mò trong rừng còn nhiều hơn đàn thú còn sót lại.

Lực lượng kiểm lâm làm chặt nên đám buôn thú và nhà hàng chuyển hướng tận thu lên Sơn La, Lai Châu, Tuyên Quang, Lào Cai. Hầu hết các bản làng bìa rừng những nơi đó rộ lên phong trào săn, bẫy thú. Đồng bào dân tộc, đặc biệt là đồng bào Mông, Thái là những tay súng thiện xạ.

Những con gấu, báo cuối cùng của rừng già cũng dần dần “nhảy” từ rừng về quán nhậu cả. Theo một lái xe ôm chuyên chở thịt thú rừng cho các nhà hàng, để đảm bảo nguồn thú, một số nhà hàng còn đầu tư súng ống, điện thoại di động và cử thợ săn chuyên nghiệp lùng sục rừng sâu. Đám thợ săn này được trang bị rất hiện đại, thậm chí cả súng giảm thanh.

Hầu hết cán bộ kiểm lâm chung ý kiến là ngăn chặn tình trạng săn bắn thú rừng như hiện nay chỉ giải quyết phần ngọn, thậm chí phần ngọn cũng chưa làm tốt. Số vụ săn bắn, buôn bán thú rừng mà các cơ quan chức năng bắt được quả vô cùng ít ỏi.

Bảo vệ rừng không phải cứ bố trí kiểm lâm trong rừng mới có hiệu quả. Cũng không phải cứ tóm thợ săn là có thể giải quyết tình trạng săn bắn thú. Sao không xử lý những quán đặc sản thú rừng ngang nhiên kia. Chả lẽ những quán lá ấy khó vào hơn vào rừng bắt thợ săn?

Trọng Khả
Việt Báo (Theo_Tien_Phong)